Diet Secrets

Πηγές και ιδιότητες των τόσο σημαντικών λιποδιαλυτών βιταμινών

Το καλοκαίρι δυστυχώς τελείωσε ...και μαζί του σιγά – σιγά θα εξαφανιστεί όλος αυτός ο μαγικός κόσμος των πιο αγαπημένων στο ευρύ κοινό φρούτων και λαχανικών: καρπούζια – πεπόνια – ροδάκινα - βερίκοκα αλλά και οι πιο καλοκαιρινές ντομάτες θα αρχίσουν να λείπουν από τα καθημερινά εδέσματα. Μερικοί από σας ίσως να προβληματίζονται... γιατί το καλοκαίρι είναι η ευκαιρία των περισσοτέρων να καταναλώνουν σε αφθονία τέτοια τρόφιμα τόσο πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, τρόφιμα τα οποία συστηματικά αποφεύγουν τις άλλες εποχές του χρόνου σε ημερήσια βάση. Για όλους μας όμως είναι επιθυμητό να βάζουμε χρώματα στη διατροφή μας καθημερινά!Και μιλώντας για βιταμίνες...

Τί είναι;

Είναι οργανικά μόρια που απαιτούνται σε πολύ μικρές ποσότητες από τον οργανισμό.

Είναι 1 Ομάδα ή Περισσότερες;

Χωρίζονται ανάλογα με το αν είναι ή δεν είναι διαλυτές στο νερό σε Υδατοδιαλυτές και Λιποδιαλυτές.

• Υδατοδιαλυτές Βιταμίνες:
Περιλαμβάνουν τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1, Β2, Β3, Β6, Β12) καθώς και το φυλλικό οξύ, το παντοθενικό οξύ, τη βιοτίνη και τη βιταμίνη C. Δεν αποθηκεύονται στους ιστούς παρά σε πολύ περιορισμένες ποσότητες και δεν υπάρχει κίνδυνος τοξικότητας από υπερβάλουσα διαιτητική λήψη τους (προσοχή χρειάζεται στη λήψη συμπληρωμάτων).


• Λιποδιαλυτές Βιταμίνες:
Αν και είναι μόλις τέσσερις: η βιταμίνη Α, η βιταμίνη D, η βιταμίνη Ε και η βιταμίνη Κ και σε γενικές γραμμές αποθηκεύονται εύκολα στους ιστούς, είναι πολύ σημαντικές. Οι βιταμίνες αυτές πέπτονται και απορροφώνται μαζί με τα λίπη της διατροφής. Δύσκολα μπορεί κανείς να εμφανίσει έλλειψη σε αυτές αλλά δεν είναι απίθανο, ειδικά όταν η διαιτητική πρόσληψή τους είναι ανεπαρκής ή δεν καταναλώνονται μαζί με την επαρκή ποσότητα και ποιότητα λίπους.

Βιταμίνες	Τη βρίσκουμε	Μας ωφελεί
Βιταμίνη Α	Συκώτι, βούτυρο, αυγά Γαλακτοκομικά πλούσια σε λίπος Φρούτα και λαχανικά με βαθύ πράσινο ή πορτοκαλί χρώμα (σπανάκι,μαρούλι,χόρτα,καρότο,ντομάτα,βερίκοκο, πεπόνι, μάνγκο)	Λειτουργία ανοσοποιητικού Επιμυκήνονται τα οστά κατά την ανάπτυξη Λειτουργία της όρασης
Βιταμίνη D	Συκώτι Κρόκος αυγού Ψάρια Βούτυρο Εμπλούτισμένο γάλα	Συμβάλει σε βάθος χρόνου στη διατήρηση της οστικής μάζας Διατηρεί τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα στα φυσιολογικά όρια Διατηρεί και τα επίπεδα φωσφόρου στο αίμα με ανάλογο τρόπο
Βιταμίνη E	Φυτικά λίπη Δημητριακά (Φύτρο) Αβοκάντο, Ξηροί καρποί Γαρίδες Γλυκοπατάτα	Ως φυσικό αντιοξειδωτικό, προστατεύει τη δομή της κυτταρικής μεμβράνης από το σχηματισμό των ελεύθερων ριζών Προστατεύει το DNA
Βιταμίνη K	Πράσινα λαχανικά Κάστανα, ντομάτες Αυγό, συκώτι	Απαραίτητη στην πήξη του αίματος

Και μια τελευταία ερώτηση: Μπορεί να σας κάνουν κακό;

Ναι, αν υπάρχει υπερβάλουσα συσσώρευση αυτών των βιταμινών στο συκώτι και στους ιστούς όπου αποταμιεύονται. Η ημερήσια πρόσληψη σε βιταμίνες είναι της τάξης των 100 mg. Ισχύει και εδώ το «παν μέτρον άριστον» γιατί η υπερβολή τιμωρείται με τοξικότητα! Γεμίστε λοιπόν τις αποθήκες σας με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες, ακολουθώντας μια υγιεινή – μεσογειακή διατροφή, με βασική προϋπόθεση να διατηρείτε ένα ισοζύγιο ενέργειας μηδενικό (να συντηρείτε το βάρος σας). Συμβουλευτείτε καλό θα ήταν τους ειδικούς, οι οποίοι να σας κατευθύνουν για το αν ή όταν υφίσταται ανάγκη από τον οργανισμό σας συμπληρωματικής λήψης βιταμινών από σκευάσματα.

Παπαδήμα Ευγενία-Ιωάννα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
Για το περιοδικό «Σπίτι και Κόσμος»